ÖSYS: Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi

BASIN DUYURUSU

(7 Şubat 2011)

2011 ve Sonrasında ÖSYM

ÖSYM, ortaöğretimden yükseköğretime geçmek durumunda olan öğrencilerin seçilmesi ve  yerleştirilmesini sağlamak amacı ile kurulmuştur. 1974 yılında ‘Üniversitelerarası Seçme ve Yerleştirme Merkezi’ (ÜSYM) olarak tanımlanmış ve 1981 yılında ‘Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi’ adını almıştır.  Zaman içerisinde kamu kurumlarının ilgili yasa ve yönetmelikleri gereğince sadece öğrenci seçmek ve yerleştirmekle kalmamış, aynı zamanda kamu personelinin seçimi, görevde yükselme, tıpta uzmanlık vb. bir çok alanda ölçme, seçme ve yerleştirme sorumluluğunu üstlenmiştir. 2547 sayılı Yasanın 10. Maddesine dayanılarak  yapılmış olan bir yönetmelikle işlevlerini yerine getirmektedir.

Her yıl, 153 sınav merkezinde (Türkiye, KKTC ve Kırgızistan’da) 120.000 civarında sınav salonunda 15 civarında farklı alanda yaklaşık 40 sınavda 5.000.000’dan fazla aday ölçülmektedir. Sadece 2010 yılında  ÖSYM’nin ana sınav alanlarında 7.838.830 adayın sınavı gerçekleştirilmiştir. Sınavlara giren adaylar, sınavlarda görevli personel ve bunların aileleri düşünüldüğünde ÖSYM, yaklaşık 20-25 milyon civarında bir nüfus üzerinde etkisi olan bir kurumdur. Bu etkiyi göz ardı etmeden, çalışmalarını en üst düzeyde titizlikle yürütmektedir.

ÖSYM’nin yükseköğretime öğrenci seçme ve yerleştirmenin ötesine geçerek daha bir çok alanda adayın ölçme, seçme ve yerleştirme sorumluluğunu üstlenmesi, oluşturmuş olduğu yeni misyon ve vizyonu doğrultusunda kurumun bir yönetmelikle yürütülmesini zorlaştırmış ve kendi yasasının oluşturulmasını zorunlu hale getirmiştir. Çünkü mevcut mevzuat, ÖSYM’nin yurt dışında gerçekleştirmek durumunda olduğu sınavlar, eşdeğer nitelikteki sınavlar ve benzeri konularda yetersiz kalmaktadır.

ÖSYM,  2011 ve sonrasında yurt içinde ve yurt dışında hak ve adalet ölçüsüne göre sınav yapan, bilimsel yöntemler ışığında ölçme, değerlendirme ve yerleştirme çalışmalarını yürüten şeffaf bir kurum olmak gayesini güderek;

ü      Sınav öncesinde, sırasında ve sonrasında gerçekleştireceği her türlü çalışma da %100 güvenli ve güvenilir

ü      Kriptolu ve e-imza ile sınav sürecinde bilgi akışını kontrol altında tutan

ü      Sınav oluşturmadan değerlendirmeye kadar sürecin tamamını bilgisayar ortamında bireysel müdahalelere kapalı bir şekilde otomatik olarak gerçekleştiren

ü      Yapılan her işlemi silinemez ve değiştirilemez biçimde mutlaka kaydederek, bilgi akışlarını kolayca izleyebilen sistemlerini oluşturan

ü      Kurum içinde ve dışında gerçekleşebilecek her türlü iletişim ve bilgi akışlarında uluslararası bilgi güvenliği standartları ile çalışan

ü      Toplum nezdinde itibarı yüksek bir

Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi olmayı hedeflemektedir.

ÖSYM’nin gerçekleştirmekte olduğu ölçme ve yerleştirme çalışmaları sıradan bir sınav gerçekleştirmek olarak görülmemelidir. Sınavlar oldukça yoğun çaba gerektiren ve çoğunlukla da 3-4 ay önce başlayan hummalı bir çalışmanın ürünü olarak gerçekleştirilmekte ve yerleştirme yapılıncaya kadar çalışmalar devam etmektedir. Soruların hazırlanması özel korumalı ortamlarda gerçekleştirilmekte, sınavlar kapalı ortamlarda oluşturulmakta ve soru kitapçıkları basılmaktadır. Sınav evrakı kolluk kuvvetlerinin nezaretinde sınav merkezlerine iletilmekte, sınav merkezlerinde 24 saat kesintisiz izlenen ve koruma altında tutulan depolarda saklanmakta ve sınav günü ilgili binalara gönderilmektedir.

Sınav sırasında adaylar, son 3 ayda konulmuş olan ilave güvenlik tedbirleri altında sınav salonlarına kabul edilmekte ve sınav gerçekleştirilmektedir.

Sınav sonrasında sınav evrakı aynı güvenlik zinciri ile ÖSYM’ye geri ulaştırılmakta gelen cevap kağıtlarının öncelikli olarak fotoğrafları çekilmekte ve yine korumalı, dış dünyaya kapalı, optik okuma merkezlerinde okunarak bilgisayar ortamında değerlendirme, seçme ve yerleştirme sistemine iletilmektedir. Değerlendirmeler sonuçlandırıldıktan sonra yapılan madde analizleri ile hem ilgili sınav hakkında istatistiki bilgiler derlenmekte hem de sınav etkinliğinin artırılmasına yönelik öneriler oluşturularak ilgili personelin faydalanması için sunulmaktadır.

Sınavların gerçekleştirilmesinde ve bu sürecin sorunsuz ve güvenli bir şekilde yürütülmesinde zaman zaman 300.000’den daha fazla görevli çalıştırılmaktadır. Merkezde ve illerde sınav güvenliği ve koordinasyon kurulları ile en üst düzeyde sınav sürecinin işletilmesi koordine edilmektedir. Matbaa ve depo alanlarında sınavdan önce kapalı döneme girip sınav sonrasına kadar dış dünya ile ilişkisi kesilmiş olan ÖSYM ve matbaa çalışanları sınav evrakını oluşturmaktadır. Bu süreçte;  24 saat kesintisiz çalışan akademik hakem ve şahitler tarafından güvenli bir sınav ortamı oluşturulduğu izlenmekte ve onaylanmaktadır. Sınav merkezlerinde bina sınav sorumluları, bina yöneticileri, sınav salon başkanları, gözetmenler, kolluk kuvvetleri sınavın güvenliği için azami titizlikle çalışmalarını yürütmekte ve ÖSYM tarafından görevlendirilen temsilciler bu süreçte ilgili denetimleri gerçekleştirmektedirler. Sınav evrakının taşınmasında ve korunmasında kuryeler ve kolluk kuvvetleri gereken önlemleri almakta ve sürekli il ve ÖSYM merkezlerindeki koordinasyon kurulları ile iletişim halinde çalışmaktadırlar.

 

ÖSYM’nin tüm sınavlarında adayların cep telefonu, saat ve benzeri metal eşyalar ile sınav merkezlerine alınmaması, tüm sınav gereçleri ve ihtiyaçların (kalem, kalemtraş, silgi, şeker ve kağıt peçete) ÖSYM’ce temin edilmesi, bina girişlerinde elektronik tarama ve elle arama gerçekleştirilmesi, sınava sadece nüfus kağıdı veya pasaport ile girilmesinin sağlanması, sınav sırasında özel durumlar hariç (rapor ile belgelenmesi koşulu ile) tuvalete gidilmesine müsade edilmemesi, sınava giriş ve çıkışlarının her sınav için ayrı belirlenmesi ve genel olarak sınav süresinin ¾’ünün bina içerisinde geçirilmesinin sağlanması gibi uygulamalara devam edilecektir.

Bu kadar güvenli sınav süreci ve sınav ortamı olmasına rağmen ÖSYM, teknolojik olanakları kullanarak daha güvenli yöntemler ve sistemler geliştirmeye yönelik çalışmalarını sürekli artıracaktır. 2011 yılında sınavlarda her adaya özgü bir soru kitapçığının basılması (üzerinde adayın TC Kimlik Numarası ve fotoğrafı basılı olacak şekilde) ve cevap kağıdının da üzerinde adayın fotoğrafı basılmış şekilde verilmesi bunun örneklerinden biridir.

Teknolojik olanakların yanısıra ÖSYM, 2011 yılında yeniden yapılanma çalışmalarını aktif olarak yürütecektir. Bu kapsamda, idari ve mali özerkliğe sahip, özel bütçeli bir kurum olmak, merkez teşkilatı ve sınav koordinatörlüklerini oluşturmak, uzmanlığa dayanan bir personel rejimine (uzman ve uzman yardımcılığı) kavuşmak,  yeni sorumluluklar (yurt dışında sınav yapmak gibi) ve sorumluluk alanını genişletmek için gereken yasal zemin oluşturulacaktır.  Bu yasal zemin ile aynı sonucu veren farklı zamanlarda  yapılan sınavları gerçekleştirmek, elektronik ortamda sınavlar yapabilmek ve eşdeğer nitelikte sınavlar oluşturmak mümkün olabilecektir.

ÖSYM çalışmalarında gerekli olan uzmanlığı, sadece kendi personeli ile değil aynı zamanda sınavlarda görev alan personel ile de yakalamayı hedeflemektedir. Güvenlik başta olmak üzere ilgili sınav kurallarını ve alınmış olan tedbirleri en üst düzeyde uygulamada tutmak,  sınav sürecinin değişik aşamalarında oluşabilecek sorunlara daha aktif çözümler üretebilmek, sınavlarda görev yapma bilinci arttırmak ve hepsinin de ötesinde ÖSYM’ye aidiyet duygusu ve sorumluluğunu oluşturmak amacı ile sınav süreci içerisinde görev  alacak personelin tamamı eğitilecek ve kendilerine ÖSYM Görevli Kimlik Kartı verilecektir. Bu yolla 350.000 civarında görevlinin eğitilmesi planlanmaktadır. Eğitim sürecinin oluşturulması ile ilgili çalışmalar devam etmektedir.

ÖSYM kendi bünyesinde çalışanları ve sınav sürecinde görevli personel kadar sınavlara girecek olan adaylarla arasındaki mesafeyi de kısaltmaktadır. Adaylar girmiş oldukları sınavlar ile ilgili her türlü işlemi internet üzerinden gerçekleştirebilecektir. Bunlar arasında:

ü      Sınav sonuçları şifre ile sadece adaya bildirilecektir. Adaylar kendi bilgilerini kimler ile paylaşmak istediklerine kendileri karar verecektir.

ü      Sınava giriş ve sonuç belgeleri artık posta ile gönderilmeyecek ve adayın kendisinin internet üzerinden edinmesi istenecektir.

ü      Kurumlar kendilerine müracaat eden adayların sınav sonuçlarına ÖSYM tarafından verilen şifre ile ulaşabileceklerdir.

ü      Adaylar ilgili sınavların kılavuz ve yönergelerini internetten alabilecektir.

ü      Sınav sonuçları ile ilgili itirazlar internet üzerinden yapılabilecektir.

ü      Adayların ÖSYM’nin değerlendirme sürecine olan güvenlerini artırmak amacı ile cevap kağıtları internet üzerinden yayınlanacaktır. Adaylar hem kendi cevap kağıtlarını hem de ilgili cevap anahtarlarını internet üzerinden sınav bitiminden sonra görebileceklerdir. 

 

ÖSYM, kendisine belirlemiş olduğu misyon ve vizyonu çerçevesinde değişen dünya koşullarında, adaylar, görevliler, çalışanları ve diğer tüm paydaşlarının katılımıyla sorumluluk alanındaki hizmetlerini en etkin bir biçimde sunmaya, her sınavda bir önceki sınavdan daha iyi olabilmenin yollarını aramaya, modern ve teknolojik gelişmelerle barışık bir şekilde sahip olduğu kaynakları en etkin kullanarak kendisini yenilemeye  ve değişim sürecini aktif olarak yaşamaya devam edecektir.  Bu kapsamda bir dizi aday temsilcileri ve görevlilerin de katılımı sağlanarak çalıştayların yapılması görüş alışverişlerinde bulunulması, teknolojik değerlendirmelerin uzmanlarca yapılmasının sağlanması, ölçme ve değerlendirme uzmanları ile tüm sistemlerin ve süreçlerin yeniden gözden geçirilmesi gibi çalışmaların yapılması planlanmaktadır. Temel amaç sınava giren adayların  gerçek bilgi düzeylerinin ölçüldüğüne, bilen ile bilmeyenin en doğru yöntemler ile ayrıldığına, kendisine bir gelecek oluşturmak için çaba sarf edenlerin emeklerinin zayi edilmediğine toplum nezdinde bir inanç oluşturmaktır. Bunun için gerekli olan her türlü alt ve üst yapı oluşturulacak ilgili yazılım ve donanım teknolojileri sürekli yenilenebilir şekilde operasyonda tutulacaktır. ÖSYM bugün itibari ile  güveni hak etmektedir. Hak etmeye de devam edecektir.

 

Kamuoyuna duyurulur.

ÖSYM BAŞKANLIĞI



Basın Mensuplarına Yapılan Sunum
Öğrencilere Yapılan Sunum